مروری تفصیلی بر آثار حدیثی حکیم ترمذی

نویسندگان

یحیی میرحسینی

استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آیۀالله حائری، میبد

چکیده

حکیم ترمذی عالمی پرتألیف از ورارود در سدۀ سوم قمری است که پیش از ورود به زهد و عرفان، تحصیل در علوم سنتی را ازسر گذرانده بود. او که تبار به پدر و مادری محدث می برد، فراگیری معارف حدیثی را از کودکی آغاز کرد و در این زمینه، مهارت فراوانی به دست آورد. با آغاز مشرب عارفانه، حکیم ترمذی کوشید عرفان ذوقی و نوری خود را در حیطۀ علوم دینی تبیین کند؛ ازاین رو، تجارب و باورهای عرفانی خود را با مطالعات قبلی اش، ازجمله داده های روایی، درهم آمیخت. بنابراین، ازآنجاکه حدیث نقش بسزایی در اندیشۀ حکیم ترمذی داشته است ، مروری تفصیلی بر نوشته های روایی او داشته ایم و با روش توصیفی- تحلیلی، ابعاد آن را کاویده ایم؛ آثاری که چندان نزد جامعۀ علمی شناخته نیستند. در این نوشتار، افزون بر کاوش دربارۀ مشهورترین اثر حکیم ترمذی، یعنی نوادر الأصول، سه اثر دیگر نیز بررسی و نوشته ای ناشناخته از او معرفی شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ادب در آثار حکیم ترمذی

ادب با ریشه‌ای نامعلوم، در زبان عربی، نخست در شعر مخضرم و به‌ویژه در احادیث نبوی، به‌کار گرفته شد و به‌سرعت بر مفاهیمی بسیار گوناگون اطلاق گردید. آن بخش از ادب که اینک صوفیانه می‌خوانیم، از آغاز اسلام تا میانه‌های قرن دوم قمری، بیشتر ادب دینی بود، تا آنکه حسن بصری، ابراهیم ادهم و همنشینان او پایه‌های تصوف را در جهان اسلام استوار کردند و از سدۀ سوم قمری، ادب صوفیانه اندک‌اندک در آثار برخی مدون ش...

متن کامل

ادب در آثار حکیم ترمذی

ادب با ریشه ای نامعلوم، در زبان عربی، نخست در شعر مخضرم و به ویژه در احادیث نبوی، به کار گرفته شد و به سرعت بر مفاهیمی بسیار گوناگون اطلاق گردید. آن بخش از ادب که اینک صوفیانه می خوانیم، از آغاز اسلام تا میانه های قرن دوم قمری، بیشتر ادب دینی بود، تا آنکه حسن بصری، ابراهیم ادهم و همنشینان او پایه های تصوف را در جهان اسلام استوار کردند و از سدۀ سوم قمری، ادب صوفیانه اندک اندک در آثار برخی مدون ش...

متن کامل

بازتاب نظریات عرفانی حکیم ترمذی در آثار ابن‌عربی

در این جستار، ضمن بیان دغدغه‌های مشترک حکیم ترمذی و ابن‌عربی حول مسائلی نظیر حکمت، ولایت، تأویل و منازل قرب، به دیدگاه‌هایی که نخستین بار حکیم ترمذی مطرح نموده و ابن‌عربی برمبنای آن‌ها نظریه‌پردازی کرده، اشاره شده است. مفاهیمی مانند منازله، مُلک‌الملک، عبودت و ختم ولایت در آثار حکیم ذکر شده و ابن‌عربی به شرح آن‌ها پرداخته است. همچنین، طرح بحث از اجزای نبوت و تحدث برای ابن‌عربی زمینه‌ساز پیدایش ا...

متن کامل

معرفت نزد حکیم ترمذی

حکیم ترمذى (ف. ٢٨٥ق)، به‌مثابۀ یک عالم و اندیشمند آگاه به زمان‌، در فرهنگ حاکم و علوم زمانۀ خود آسیب‌هایى را تشخیص داد و درصدد بود با نظریۀ خاص خود در معرفت‌، راهى براى رهایى ارائه کند‌. ترمذى این مسیر را، هم در جهت سلبى و نقد عالمان و علوم زمانه و هم در جهت ایجابى و مطرح کردن الگوى مطلوب و تمام‌عیار از معرفت، به‌جد پى گرفت و پنج اثر را در موضوع علم و معرفت تألیف کرد‌. ترمذى در مقام نقد دعاوى م...

متن کامل

ترمذی حکیم یا صوفی

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۱۷، شماره ۴۶، صفحات ۱۵۵-۱۹۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023